Büyük eğitim araştırması 'ABİDE'nin ilk verileri belli oldu

Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB), ileriye dönük eğitim politikalarının geliştirilmesinde kullanılması planlanan ve öğrenci başarısındaki gelişimin izlenmesi amacıyla 38 bin 8. sınıf öğrencisinin katılımıyla hazırlanan Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) Projesi'nin verilerinden oluşan ilk raporun sonuçları belli oldu.

MEB Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünce öğrenci başarısındaki gelişimin izlenmesi için yürütülen projenin ilk araştırması ABİDE 2016, geçen yıl nisan ve mayısta 81 il 495 ilçede bin 299 okuldan 38 bin 8. sınıf öğrencisinin katılımıyla yapıldı.

Öğrencilerin zihinsel becerilerinin ortaya konulması ve onların başarılarıyla ilişkili öğrenci, öğretmen ve okul özelliklerinin belirlenmesi amacıyla hazırlanan araştırmada, Türkçe, matematik, fen ve teknoloji, sosyal bilgiler olmak üzere 4 dersten çoktan seçmeli ve açık uçlu sorular yer aldı.

Araştırmayla, temel eğitimde olan öğrencilerin okulda öğrendikleri bilgileri günlük yaşamda kullanma becerileri ile üst düzey zihinsel yeteneklere sahip olma düzeyleri belirlendi.

Araştırmada, her dersten 51 soruya yer verildi. Bunlardan 27'si, pilot uygulamada denenen ve madde istatistikleri ortaya konulmuş, öğrencilerin değerlendirilmesinde kullanılan esas sorudan seçildi.

Öğrencilerin 4 dersten yeterlik düzeyi ölçüldü

ABİDE 2016 raporundaki 4 derse ilişkin başarı düzeyleri, 2018 uygulamasında ve daha sonraki periyotlarda referans alınacak. İlerleme ya da gerileme olup olmadığı, 2016 puanıyla karşılaştırılarak yorumlanacak.

Araştırmada, 4 dersten ayrı ayrı temel altı, temel, orta, orta üstü ve ileri olmak üzere 5 yeterlik düzeyi ölçüldü.

Sonuçlar PISA ve TIMSS ile örtüşüyor

ABİDE araştırması kapsamında elde edilen bulgular incelendiğinde, genel olarak Türkiye'nin katıldığı uluslararası durum belirleme çalışmalarındaki (PISA ve TIMSS) sonuçlarla örtüştüğü görüldü.

Araştırmada, öğrencilerin eğitim hedefleri yükseldikçe, ABİDE'de değerlendirme yapılan alanlardaki puanlarının da arttığı sonucuna ulaşıldı. Eğitim hedefi, yükseköğrenime (lisans, yüksek lisans, doktora) devam etmek olan öğrencilerin başarılarının, hedefi liseyi bitirmek olan öğrencilere kıyasla daha yüksek olduğu görüldü.

TIMSS 2011 ve PISA 2015 uygulamasına katılan Türk öğrencilerin de eğitim beklentileri yükseldikçe, PISA ve TIMSS puanlarının arttığı ortaya konulmuştu.

Başarı ile pozitif yönlü ilişkili durumlar

Tüm alanlar için öğrencilerin sosyoekonomik durumları, anne eğitim düzeyi, evdeki kitap sayısı, eğitim hedefi, okula yönelik tutum ve aile ilgisi gibi öğrenci özellikleri ile öğrenci başarısı arasında pozitif yönlü ilişki bulundu. Aynı durum öğretmenin kıdemi, mevcut okulda çalışma süresi, mesleki yeterlik algısı ve mesleki doyum gibi öğretmen özellikleri için de geçerli oldu.

Annenin eğitim düzeyi başarıyı artırıyor

ABİDE 2016 raporunda, öğrencilerin annelerinin eğitim düzeyi arttıkça, öğrenci başarısının da yükseldiği görüldü. Annesi üniversite ya da yüksek lisans ve doktora mezunu öğrencilerin akademik başarılarının, diğerlerine kıyasla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşıldı.

Aile baskısı başarısızlığa götürüyor

Raporda, ailelerin akademik çalışmalarla ilgili öğrencilere uyguladıkları baskının başarıyı olumsuz, onları desteklemesinin ise olumlu etkilediği sonucuna ulaşıldı. Ailelerin öğrencilere başarı konusunda baskı yapmasının da başarısızlığı getirdiği ortaya çıktı.

Başarıda, ev ödevi için makul süre önemli

Öğrencilerin ev ödevi için ayırdıkları süre arttıkça başarılarının düşme eğilimi gösterdiği sonucuna ulaşılması, araştırmada dikkati çekti.

Ev ödevi için çok fazla zaman ayıran ya da öğretmeni daha fazla ev ödevi veren öğrencilerin başarılarının, buna makul bir süre ayıran ya da öğretmeni makul düzeyde ev ödevi verenlerin başarısından daha düşük olduğu görüldü.

Başarıda öğretmenin kıdemi daha önemli

Raporda, öğretmenlerin aldıkları akademik eğitim düzeyinden ziyade kıdemlerinin, öğrenci başarısında daha etkili olduğu bulgusuna ulaşıldı.

Çalışmada, öğretmenlerin aynı okulda çalışma süreleri arttıkça, öğrencilerin başarılarının yükseldiği sonucu ortaya çıktı. Ayrıca öğretmenlerin, belli bir okulda çalışma süreleri arttıkça buraya bağlılıklarının arttığı, öğrencileri ve okulun özelliklerini daha iyi tanıyabildikleri tespit edildi.