Geceler yapay ışığın esaretinde

BBC'de yer alan habere göre, Almanya'nın Postdam kentindeki Yerbilim Araştırma Merkezinden bilim adamları, uydu görüntüleri üzerine yaptıkları çalışmada, 2012-2016 döneminde dünya üzerinde geceleri yapay olarak aydınlatılan dış mekanların yılda ortalama yüzde 2,2 artış gösterdiğini tespit etti.

Geceleri yeryüzünden yayınlan ışık miktarını ölçmek üzere, Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) uydu radyometresini kullanan araştırmacılar, ışık yoğunluğunun da yılda yüzde 1,8 arttığını belirledi.

Öte yandan araştırmacılar ilgili dönemde ışık yoğunluğundaki değişimin ülkeden ülkeye farklılık gösterdiğine dikkat çekti. Örneğin ABD ve İspanya gibi ışık yoğunluğunun fazla olduğu ülkelerde ışık yoğunluğu sabit kalırken, Güney Amerika, Afrika ve Asya'daki pek çok ülkede artış gösterdi.

İç savaşların yaşandığı Yemen ve Suriye'de ışık yoğunluğunun azaldığı gözlendi.

Araştırmacılar gelişmiş ülkelerde ışık yoğunluğunda belirgin artış görülmemesinin sebebinin günümüzde giderek yaygınlaşan LED ışık sistemlerinin mavi ışık tayfında olması sebebiyle uydu radyometreleri tarafından tespit edilememesi olduğunu belirtti.

Araştırmaya önderlik eden Christopher Kyba, insan görüşünün ışık yoğunluğunun artmasıyla değil kontrastın artmasıyla iyileştiğini vurgulayarak, yapay aydınlatmanın artması ve yaygınlaşmasının enerji israfı yanında "ışık kirliliğine" yol açtığına vurgu yaptı.

Araştırmacılar dünyanın birçok ülkesinde gece karanlığının yok olmaya yüz tutmasının bitki örtüsü, hayvan çeşitliliği ve insan sağlığı açısından olumsuz sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu.

Yakın zaman önce, sonuçları "Nature" dergisinde yayımlanan bir araştırmada yapay ışığın, gece sineklerinin etkinliğini önleyerek ekin polinasiyonunu olumsuz etkilediğini ortaya koymuştu. Ayrıca yapay olarak aydınlatan bölgelerde ağaçların erken tomurcuklandığını, yapay aydınlatmanın gece kuşlarının göç davranışlarını değiştirdiğini tespit eden bilimsel çalışmalar yayımlanmıştı.

Öte yandan mavi ışığın insanlarda uyku hormonu melatoninin salgılanmasını engellediği biliniyor.

Araştırmanın sonuçları "Science Advances" dergisinde yayımlandı.