Son yıllarda yaygınlaştı: Otizm nedir? Otizm belirtileri nelerdir?

Otizm, erken çocukluk döneminde başlayan, fark edilmediği taktirde ilerleyen yaşta tanısı konulan ciddi bir gelişimsel bozukluktur. Son dönemlerde otizm giderek yaygınlaşıyor.

Konu ile ilgili olarak Uzman Öğretici Ayşe Bektaş, Anadolu’da Bugün’e özel açıklamalarda bulundu.

Uzman Öğretici Bektaş şu bilgileri paylaştı:

OTİZMİN SON YILLARDA YAYGINLAŞMASI TANI ALMADA ARTIŞIN SEBEBİNİ 20 YILDIR BU ALANDA ÇALIŞAN BİR ÖZEL EĞİTİMCİ OLARAK EN YALIN GÖZLEMİ YAPABİLECEK POZİSYONDASINIZ. SİZ, BU KONUDA NE DÜŞÜNÜYORSUNUZ?

Genel olarak işlenmiş genetiği ile oynanmış gıdaların tüketimi, gebelikte kullanılan ilaçlar, doğum sonrası aşılar, tablet-TV gibi elektronik ekrana maruz bırakılma vs… gibi nedenlerde otizme gerekçe gösterilerek konuşuluyor olsa da bunların doğrudan bağlantısına dair bulgular henüz yok.

Daha çok son yıllarda görülen artışın yaygınlıktaki artıştan değil, tanı uygulamalarındaki değişikliklerden kaynaklandığını ve kamuoyunda, meslekte artan bilinç ile doğru orantılı arttığını düşünüyorum.

ARTAN FARKINDALIKLARLA ARTIK BİR ÇOĞUMUZ BELLİ TANI KRİTERLERİ HAKKINDA YÜZEYSEL BİLGİ SAHİBİ OLDUK. SİZ BİZE OTİZM KONUSUNDA BİRAZ DAHA BİLGİ VERİR MİSİNİZ?

Otizm spektrum bozukluğu dil, algı ve motor gelişimde eksiklikler, sosyal durumlarda işlev yetersizliği gibi birçok durumu kapsayan doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan nöro-gelişimsel bir farklılıktır.

Her ekonomik gruptan aile de rastlanabilir.

Klinik tablodan kısaca bahsedecek olursam en tipik semptomlarından biri çocuğun çok erken yaşlarda bile başkalarından ayrı onlara ilgisiz görünmesidir.

Öz uyarım çok sık görülür; başını vurma, dönme, sallanma gibi davranışlar.

Sosyal ve duygusal karşılıklığın olmaması.

Göz teması kurmama, adı söylendiğinde bakmama gibi semptomlar içeren yaygın gelişimsel bozukluğudur.

HANGİ YAŞ GRUPLARIYLA ÇALIŞIYORSUNUZ? ERKEN TANI VE EĞİTİMİN ÖNEMİ HAKKINDA NELER SÖYLEMEK İSTERSİNİZ?

Benim 18 aylık bebekler ile 16 yaş grubu arasında öğrencilerim var.

0-3 yaşta bilişsel, sosyal, fiziksel ve dil alanlarında hızla değişme ve gelişme gösterilir bu nedenle otizm erken dönemde fark edilip erken müdahale gelişim basamaklarında çok büyük önem taşır ve otizmin olumsuz etkilerini en aza indirir.

O HALDE AİLELERİN DURUMU KABUL EDİP HEMEN EĞİTİME BAŞLATMASI GEREKİYOR. BUNUN ÖNEMİNİ AİLELER KOLAYLIKLA KABUL EDİYORLAR MI?

Zaman bizim için çok önemli. Ailelerin çoğunda kabullen önce gelen bir inkar evresi oluyor.

“Daha bebek o nasıl bilebilirler”, “Ben de geç konuştum”, “Dayısı da böyleydi” gibi savunma cümleleri ile gelirler.

Otizm daha kaygan bir zemin ne yapılacağı hususunda ilerisi için bir gelecek kaygısı başlıyor. Hemen biterse rapor almayalım gibi toplumda fişlemeyelim gibi kaygılar yaşanıyor.

Geniş aileden saklayanlar oluyor. Bunu bir utanç için değil ama çocukları dışlanmasınlar diye yapıyorlar.

Fakat şunu rahatlıkla gözlemliyoruz artan toplumsal bilinç ile önceki yıllara göre artık daha erken yasta eğitime geliyorlar. İnkar süreçlerini evde değil merkezlerde kurumlarda yaşıyorlar geç kalmamak önlem almak adına.