Erteleme hastalığı nedir? Erteleme ile baş etme yöntemleri nelerdir?

Literatürde “procrastination” olarak geçen erteleme hastalığı, kişinin yetiştirmesi gereken işleri ertelemesi ya da yapmaktan kaçınmasıdır.

ERTELEME HASTALIĞI NEDİR?

Erteleme hastalığında; yapılacak işlerin gerekli olan enerji, zaman, imkan varken dahi yapılmaması,defalarca ertelenmesi hatta bilinçli veya bilinçsiz şekilde işi yapmaktan kaçınılması söz konusudur.

Zaman zaman her bireyde olduğu gibi yapmanız gereken işleri ötelediğiniz ya da o işe başlamadan önce son bir kez daha başka bir şeyle meşgul olduğunuz anlar vardır.

Sınavların son zamanına kadar ders çalışmayı ertelemek, son teslim zamanına kadar projelerin yapılmaması, odanızın bir türlü toparlanmaması, faturaların ödemesinin gecikmesi, okumanız gereken kitapların okunmaması vb. gibi sonuç ne olursa olsun davranışların patolojik düzeyde ertelenmesidir.

Yetiştirmeniz gereken işleri sürekli bahaneler üreterek öteliyor ve ağırdan alarak bir türlü işin başına geçip tamamlayamıyorsanız, yani bilerek ve isteyerek sorumlu olduğunuz işlerden kaçınma davranışı gösteriyorsanız erteleme hastalığından söz edebiliriz.

PEKİ NEDEN ERTELERİZ?

Yapılacak işe ilgi ve istek duymama,
Yetersizlik temel inancı,
Düşük öz disiplin,
Yapılacak iş ile alakalı anlam eksikliği,
Otoriter ebeveyn tutumu,
Zaman yönetimi becerisinde problem yaşama,
Dikkati toplayamama,
Belirsizlik (Ne yapacağını, nasıl yapacağını veya nasıl bir sonuca ulaşacağını bilememek.),
Mükemmeliyetçi kişilik yapısı ile alakalı bilişler (Ya en iyisi olmalı ya da hiç olmamalı gibi.),
Hayır diyememe,
Ertelenen iş ile ilgili yeterli bilgi ve beceriye sahip olmama,
Motivasyon eksikliği,
Kişisel, ilişkisel, ekonomik problemler,
Başarısızlık korkusu,
Düşünce işleme biçimlerindeki işlevsiz inançlar.

ERTELEME HASTALIĞI İLE BAŞ ETME YÖNTEMLERİ

Önce kendinizi tanımaya ve anlamaya çalışın. Neleri erteliyorsunuz? Neleri ertelemiyorsunuz? Bu sorulara verdiğiniz yanıtlar doğrultusunda ertelediğiniz ya da ertelemediğiniz işleri karşılaştırma yapabilme ve değerlendirme imkanınız olacaktır.

Ertelediğiniz işleri neden ertelediğinizi not alın. Gerçekten erteleme nedenleriniz engel mi yoksa bir mazeret mi?

İşe başlamadan önce dikkatinizi dağıtan şeyleri uzaklaştırmaya özen gösterin.

Her şeyi aynı anda yapmaktan kaçının. İşe başlamaya karar verdikten sonra önem sırasını belirlemeniz yararlı olacaktır. İşlerinizi önem ve aciliyet sırasına göre küçük parçalar halinde tamamlamayı deneyin. Böylece başardığınız zaman yaşayacağınız güzel ve olumlu duygular sizi bir sonraki işiniz için motive edecektir.

Yapacağınız işi düşündüğünüz anda bedeninizdeki değişimleri gözlemleyin. Vücudunuzda gerginlik ve rahatsızlık varsa önce rahatlamaya odaklanın. Nefes egzersizleri yapabilirsiniz.

Tamamladığınız işler doğrultusunda kendinizi takdir ve ödüllendirmeye özen gösterin.Başlayamadığınız ve size zor gelen işlerde kendinizi suçlamak ve kızmak yerine bu durumun sizin için gerçekten zor olduğunu kabul edin, içinizdeki gücün farkına varabilmek ve bunu yapabilecek güce sahip olduğunuzu kendinize hatırlatabilmek üzere olumlu telkinler vermeye çalışın.

Gün içerisinde kendinizi verimli hissettiğiniz saatler diliminde işinize odaklanın.

Yapamayacağınızı düşündüğünüz işler karşısında hayır demekten çekinmeyin.

Pomodoro tekniğini kullanabilirsiniz. 25 dakika çalışma, 5 dakika mola. Bu teknik verimliliğinizi ve motivasyonunuzu arttırmanıza yardımcı olur.

Her günün ardından hedeflerinizi ve yaptıklarınızı not edin. Gün sonunda tamamladığınız işleri gördükçe motivasyonunuz artacak ve yaptığınız işten keyif almaya başlayacaksınız.

Tüm bunlara rağmen hâlâ harekete geçmekte güçlük çekiyorsanız, erteleme davranışınız devam ediyor ve bu durum günlük yaşamınızda aksaklıklara sebep oluyorsa uzman bir psikolog ya da psikiyatristten destek alabilirsiniz.